مرگ ۴۲ خبرنگار طی ۸ سال جنگ عراق/ روایت سعید ابوطالب از یک اشتباه
به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب «خاطرات سعید ابوطالب» با عنوان «هی یو» که به تازگی از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است، عصر امروز در تا
به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب «خاطرات سعید ابوطالب» با عنوان «هی یو» که به تازگی از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است، عصر امروز در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.
روایت دارابی از تاریخ شفاهی هاروارد
در این مراسم علی دارابی معاون امور استان‌های سازمان صدا و سیما در سخنانی با اشاره به قدمت دیرینه تاریخ شفاهی و خاطره‌نگاری در ایران گفت: تاریخ، رسوم، فرهنگ و سنت گذشته ما را روایت می‌کند و اگر امروز می‌توانیم سر بلند کنیم و بگوییم ۵۰۰ سال قبل از تولد گالیله، ابوریحان بیرونی و ناصرخسرو درباره حرکت زمین سخن گفته‌اند، محصول تاریخ‌نگاری است.
وی ادامه داد: در حوزه تاریخ‌نگاری مقاومت اسلامی کارهای خوبی در کشور انجام شده اما ما هنوز در ابتدای راه هستیم. پس از انقلاب اسلامی، دانشگاه هاروارد مرکز ویژه تاریخ شفاهی ایران با مدیریت دکتر حبیب‌الله لاجوردی ایجاد کرد که طی مدت ۱۰ سال در سراسر جهان با بیش از ۱۰۰ نفر رجال و مقامات پیش از انقلاب مصاحبه کردند و حاصلش ۶۰ جلد کتاب شد. یکی از این مجلدات به خاطرات ابوالحسن بنی‌صدر برمی‌گردد که وقتی آن را می‌خوانیم، متوجه می‌شویم مملو از تحریف و دروغ است. برای آنکه تاریخ بتواند چنین تحریف‌هایی را بی‌اثر کند، ما باید حداقل ۱۵۰ کتاب بنویسیم تا ادعاهای او را راستی‌آزمایی کند؛ به همین خاطر است که معتقدم ما هنوز در ابتدای راه قرار داریم.
دارابی در ادامه پیشنهاد کرد: بخش غیردولتی به حوزه تاریخ شفاهی و ثبت آن به شکل جدی وارد شود و همچنین مرکز هماهنگی در کشور به منظور ثبت شفاهی، مکتوب و دیداری تاریخ شکل بگیرد.
خاطراتی که تنها متعلق به راوی‌اش نیست
سید رضا میرکریمی کارگردان سینما نیز در این مراسم در سخنانی عنوان کرد: روزی که برای استقبال از آقای ابوطالب به همراه ابراهیم حاتمی‌کیا و مجید مجیدی به فرودگاه رفته بودیم؛ صحبت این بود که ای کاش این خاطرات زودتر نوشته شود، غربی‌ها از چنین فرصت‌هایی بسیار خوب بلد هستند که استفاده کنند، کار آقای ابوطالب هم در این کتاب درست است که با تأخیر منتشر شد اما روایتگر حادثه‌ای است که تنها به او ارتباط ندارد بلکه جزئی از تاریخ معاصر انقلاب اسلامی است.
روایت یک حقوقدان از مرگ خبرنگاران در جنگ
در ادامه این مراسم الهام امین‌زاده دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوقی نیز در سخنانی با اشاره به قانون دسترسی آزاد مردم به اطلاعات عنوان کرد: در عرصه جهانی و به هنگام جنگ، خبرنگاران برای آیندگان جهان، دست به مستندسازی می‌زنند، نقش آنها در چنین موقعیت‌هایی بسیار حساس است و مانع از این می‌شود که ملت‌ها اشتباهاتشان را تکرار کنند و دولت‌ها را پاسخگو می‌کنند.
وی در ادامه با اشاره به حملات به خبرنگاران در طول جنگ طی سال‌های اخیر گفت: اگر خبرنگاری جزو نیروهای مسلح نباشد، حتی در صورت وابستگی اقلیمی به دشمن نیز دارای مصونیت کاری است اما در طی سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳ شاهدیم که تنها ۴۲ خبرنگار در جنگ عراق کشته شده‌اند که آماری بی‌سابقه و بیشتر از تلفات نیروهای ائتلاف در این بازه زمانی است.
پایان کابوس های یک اسیر
مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری نیز در ادامه این مراسم در سخنانی گفت: شاعر عرب می‌گوید کلمات مانند دانه‌های گندم هستند که وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، گندمزار شکل می‌گیرد و می‌شود از آن قرصی نان تهیه کرد. سعید ابوطالب در کتابش هم به ما یک قرص نان داده است.
وی ادامه داد: اگر ابوطالب این خاطرات را نمی‌نوشت تا آخر عمر با کابوس‌هایش زندگی می‌کرد. تاریخ‌های رسمی جنگ درباره کابوس‌ها حرف نمی‌زنند بلکه ادبیات است که می‌تواند از داخل جنگ به باطنش برود و این کابوس‌ها را روایت کند.
سرهنگی تصریح کرد: ابوطالب شانس آورد که وقتی از دنیای آمریکایی‌ها بازمی‌گردد، زنده می‌ماند، قلم برداشته و می‌نویسد و دنیایی را که دیده، به دست ما می‌رساند. نثر او در این کتاب همانند اموال شخصی است، اثر انگشت دارد و به همین خاطر به حوادث و حقیقت آنها نزدیک است. یادمان باشد واحد سنجش خاطرات، صحنه است و این کتاب هم آکنده از صحنه است و به همین خاطر خواندنی.
خاطراتم با دقت ساعت تنظیم شده است
سعید ابوطالب راوی کتاب «هی یو» نیز آخرین سخنران این مراسم بود.
وی در سخنان خود گفت: بسیار از من سؤال می‌کنند که چرا انتشار این کتاب طول کشید. دلیلش این است که من وقتی از عراق به ایران برگشتم، اشتباهی به مجلس رفتم و بعد از آن بود که سرم خلوت شد و توانستم بنویسم.
ابوطالب افزود: در این کتاب سعی کردم همه چیز دقیق و منصفانه روایت شود، اسناد بسیاری را جمع کردم و اتفاقات را با دقت ساعت رخدادشان در کتاب آوردم تا بعدها بشود از آنها به عنوان سند استناد کنم. درواقع در اسارت بود که دیدم آمریکایی‌ها هر آنچه که برای اُسرای زیردستشان رخ می‌دهد را با دقت یادداشت می‌کنند تا بعدها سند فعالیتشان باشد.
این مستندساز در پایان گفت: کتاب من، آمریکایی‌های بد بسیاری دارد اما چند آمریکایی خوب هم در آن کتاب است؛ از جمله رئیس کمپ بوکا. البته می‌دانم که حرف‌هایی که به ما می‌زد، دروغ بود اما کمک می‌کرد تا روحیه‌مان را بیشتر در آن شرایط حفظ کنیم. امیدوارم در رونمایی از ترجمه انگلیسی کتاب بتوانیم از او برای حضور در ایران و صحبت دعوت کنیم.
