سفید، از شالی الهام فیروزبخت
اجتماع > اجتماعی - حدود ۹۵ درصد از تولیدبرنج جهان مربوط به کشورهای چین، هند و آسیای جنوبشرقی است و بیش از ۹۰ درصد برنج تولاجتماع > اجتماعی - حدود ۹۵ درصد از تولیدبرنج جهان مربوط به کشورهای چین، هند و آسیای جنوبشرقی است و بیش از ۹۰ درصد برنج تولیدی جهان در قاره آسیا مصرف میشود که نشان میدهد برنج قوت غالب آسیاییهاست و جایگاه ویژهای هم در سفرههای ایرانیها دارد.
آمارها نشان ميدهد سرانه مصرف برنج در ايران 36 تا 40 كيلوگرم در سال است. درحاليكه مردم اتحاديه اروپا هر سال فقط 5.3 كيلوگرم برنج مصرف ميكنند و اين يعني مصرف ما بيش از 7 برابر مردم اروپا است. ﻋﻤﺪه ﮐﺸﺖ برنج كشور در استانهاي گيلان و ﻣﺎزﻧﺪران است ﮐﻪ ﺣﺪود 75درصد از ﮐﻞ ﮐﺸﺖ ﺑﺮﻧﺞ ﮐﺸﻮر را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ.
زمان برداشت محصول با توجه به دماي هوا معمولا از ماههاي مرداد و شهريور شروع ميشود و تا اوايل آذر ادامه دارد و به همين دليل، از چند روز ديگر بازار خريد اين محصول داغ داغ خواهد شد. بد نيست قبل از خريد نكاتي درباره برنج را باهم مرور كنيم.
- برنجهاي ايراني
برنجهاي ايراني برندهاي مختلفي دارند؛ مثلا برنج صدري، هاشمي، علي كاظمي، ندا، خزر، طارم و شيرودي چند برند نام آشناي ايراني هستند. برنج هاشمي در ايران طرفداران بسيار دارد و بيشترين فروش، مربوط به اين نوع برنج است. علتش هم اين است كه برنج هاشمي بعد از پخت، خوب قد ميكشد و بهاصطلاح ري ميكند، عطر فوقالعادهاي دارد و بسيار خوش طعم است.
نوع صدري داراي طول و عرض كم، ظاهري كشيده، جنسي گچي و رنگ متمايل به كرم است و ارقام طارم نسبت به نوع صدري كمي كوتاهتر و چاقتر، جنس گچي، داراي رنگ سفيد متمايل به كرم و برنج پخته شده آن ساعتها پس از پخت خوش خوراك و نرم باقي ميماند.قيمت برنج طارم از 6هزار و 300 تومان تا 8 هزار و 600متفاوت است. قيمت انواع صدري هم چيزي بين 8هزار و 800 تا11هزار و 500 تومان است.
- برنجهاي خارجي
برنجهاي خارجي وارداتي هم انواع مختلفي دارند. بيشترين برنج وارداتي ما از كشورهاي هند، پاكستان، تايوان، بنگلادش، چين و تايلند تأمين ميشود و ارزانتر از برنج ايراني است.برنج دانهدرشت كه اغلب در جنوب شرقي آسيا كشت ميشود، حالت نشاستهاي ندارد و بهاصطلاح شيشهاي است و بعد از طبخ هم دانههاي آن به راحتي قابل تفكيك است. قيمت اين نوع برنج چيزي حدود 2300تا 4هزار تومان است.
برنج ياسمن همان برنج تايلندي است كه دانههاي بلند و كشيده و رايحهاي ملايم دارد. قيمتش هم از 2هزار و 350تومان شروع ميشود. باسماتي هم نوعي برنج خارجي است كه دانههاي آن باريك، بلند و كشيده است و بوي مطبوعي هم دارد. اگر بخواهيد از مكان كاشت اين نوع برنج بدانيد، در دامنههاي هيماليا، از بنگلادش تا هند كشت ميشود. قيمت اين نوع برنج از 2هزار و 500تومان تا 5هزار تومان متفاوت است.
- راهنما
شناسايي يك برنج خوب
دانههاي برنج بايد يكرنگ و يكدست باشند بهگونهاي كه وقتي در دستتان قرار ميگيرند تفاوتي بين دانههاي آن مشاهده نشده و رنگ و اندازه دانهها با هم فرقي نكند. كمي برنج را بين 2 دستان بريزيد. با دميدن نفس خود روي برنجها بايد عطر خوب و مطبوعي استشمام كنيد.اگر همين عمل را روي برنجهاي نامرغوب انجام دهيد بوي خاصي را احساس نخواهيد كرد.
حواستان باشد در برنجهاي تركيبي شايد عطري بعد از دميدن نفس روي برنج احساس كنيد اما اين بو خيلي كم و ضعيف است.
ﻣﻘﺪاري از ﺑﺮﻧﺞ را ﺑﯿﻦ 2 ﮐﻒ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺎﻟﺶ دﻫﯿد. سپس محل تماس ﮐﻒ دﺳﺖ و ﺑﺮﻧﺞ را ﺑﺎ دﻗﺖ بررسي كنيد. اﻧﻮاع ﻣﺮﻏﻮب برنج كمي چرب هستند.
چند دانه برنج را داخل دهانتان بگذاريد و با دندان خردش كنيد. هرچقدر برنج سختتر خرد شود برنج خشكتر و در نتيجه مرغوبتر است. برنجي كه راحت زير دندان خرد شود تازه است و رطوبت بالايي دارد.يكي از نشانههاي برنج بيكيفيت اصطلاحا «بند» داشتن دانه برنج است، يعني شكستگي و خطهايي بهصورت عرضي يك دانه برنج را به چند قسمت تقسيم ميكند. طوري كه اگر يك دانه برنج را بهوسيله انگشت شست و نشانه بگيريد و با ناخن انگشت شست فشار بدهيد به راحتي شكسته ميشود. درحاليكه برنج باكيفيت هم سفت است و هم به اين راحتيها شكسته نميشود.
- برنجهاي دودي و نيم دانه
ميان ليست برنجهاي موجود در بازار، ۲ نمونه محصول برنج هم وجود دارد كه استفادههاي خاصي دارند. برنج دودي همان برنج معمولي است كه پس از برداشت و در مراحل خاصي توسط كشاورزان خبره دودي ميشود. برنج نيمدانه هم همان برنج شكسته شده است. برنج نيمدانه شايد براي درست كردن پلو مناسب نباشد اما مناسبترين برنج براي درست كردن شلهزرد است.
براي خريد برنج نيم دانه بايد چيزي حدود 4 تا 5هزار و 400تومان هزينه كنيد. قيمت برنج دودي هم از 8هزار تومان شروع ميشود.