تقلای دیپلماتیک سعودی‌ از بغداد تا شرق آسیا

تقلای دیپلماتیک سعودی‌ از بغداد تا شرق آسیا

جهان > غرب آسیا - «جهان باید برای سقوط پادشاهی عربستان آماده باشد»؛ دقیقا یک سال قبل در چنین روزهایی نشریه آمریکایی آتلانتیک با این ت
جهان > غرب آسیا - «جهان باید برای سقوط پادشاهی عربستان آماده باشد»؛ دقیقا یک سال قبل در چنین روزهایی نشریه آمریکایی آتلانتیک با این تیتر به مقام‌های واشنگتن درباره وضع وخیم و شکست‌های پیاپی ریاض هشدار داد.

طي 2سالي كه سلمان بن عبدالعزيز81ساله قدرت را در عربستان بر عهده گرفته، تقريبا در هيچ زمينه سياست خارجي خود نتوانسته موفقيتي داشته باشد اما از زمان ورود ترامپ به كاخ سفيد مقام هاي اين كشور احساس مي كنند نيروي جديدي پيدا كرده و بارديگر مي توانند براي جبران شكست هاي داخلي و خارجي خود تقلا كنند.

درحالي كه تنش ها و اختلاف هاي عراق با عربستان از كسي پوشيده نيست، روز گذشته عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان در سفري كم سابقه و اعلام نشده راهي بغداد شد تا شايد بتواند اوضاع روابط دو طرف را بهبود ببخشد. طي 14سال گذشته براي نخستين بار است كه يك وزير امور خارجه عربستان به عراق سفر مي كند.

همزمان با گردش الجبير در عراق، سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه رنجور عربستان هم خودش دست به كار شده و قرار است از امروز به توري يكماهه در آسيا برود تا شايد بتواند بخشي از مشكلات ديپلماتيك و اقتصادي كشور را در اين منطقه حل كند. الجبير كه در روزهاي گذشته در هر سخنراني و گفت وگويي تلاش كرده كه ايران را متهم كند، روز گذشته در بغداد به ديدار ابراهيم الجعفري، وزير امور خارجه شيعه عراق رفت تا احتمالا بار ديگر عليه نفوذ ايران در منطقه حرف بزند.

عربستان پس از نزديك به 25سال نداشتن سفير در ماه ژانويه سال2016 سفير خود را به عراق فرستاد اما حرف هاي اين سفير عليه نيروهاي بسيج مردمي (الحشد الشعبي) باعث شد تا بغداد عذر اين سفير را بخواهد و سرانجام او همان سال مجبور به ترك عراق شد. سفر نخستين وزير امور خارجه عربستان در عراق طي 14سال گذشته در حالي صورت گرفته كه نيروهاي عراقي پيشروي خود را در غرب موصل گسترش داده اند.

با آزادي كامل موصل، گروه تروريستي داعش آخرين پايگاه مهم خود را در عراق از دست خواهد داد كه برخي اعتقاد دارند مسئله اي نگران كننده براي رياض است. مقام هاي عراقي بارها اعلام كرده اند كه عربستان با مسلح كردن نيروهاي افراطي در تلاش براي بي ثبات كردن اين كشور است. نوري مالكي، معاون رئيس جمهور عراق به تازگي با هشدار در اين رابطه اعلام كرد كه عراق با هيچ كشوري به جز عربستان مشكل ندارد.

  • پادشاه پير به دنبال اقتصادهاي جوان

علاوه بر مشكلات سياست خارجي، عربستان يكي از وخيم ترين دوره هاي اقتصادي تاريخ خود را با ماجراجويي ها و سوء مديريت مقام هاي اين كشور پشت سر مي گذارد. سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان به همين خاطر از امروز با هيأتي 1500نفره و 10نفر از وزراي كابينه راهي توري يك ماهه به اقتصادهاي رو به رشد آسيا مي شود.

او قرار است در اين تور طولاني از مالزي، اندونزي، ژاپن و چين ديدار كند. محمد بن سلمان كه بسياري او را قدرت اول اين روزهاي عربستان مي دانند هم در اين سفر پدرش را همراهي مي كند. او كه جوان ترين وزير دفاع جهان و جانشين وليعهد عربستان است، برنامه اي را تحت عنوان «افق 2030» براي كاهش وابستگي اين كشور به درآمدهاي نفتي مطرح كرده كه اميد زيادي به آن وجود ندارد.

بازگشت قدرتمند ايران به بازار نفت براي عربستان خطرآفرين شده و عربستان براي بهبود روابط خود با پرشتاب ترين وارد كنندگان نفت تلاش مي كند. عربستان كه تا چند سال قبل خودش را بي نياز از تلاش براي جذب سرمايه مي ديد، همچنين در اين سفر تلاش دارد تا براي حل مشكلات اقتصادي به مقام هاي شرق آسيا پيشنهادهاي سرمايه گذاري مختلف ازجمله عرضه اوليه سهام شركت ملي نفت آرامكو را بدهد. عربستان سعودي چندي پيش از تغيير ساختاري شركت ملي نفت آرامكو به عنوان بزرگ ترين شركت صادر كننده نفت جهان اعلام كرد كه براساس آن آرامكو از وزارت نفت عربستان جدا شده و خصوصي شود.

سعودي هاي اميدوار هستند كه شايد بتوانند 5درصد سهام آرامكو را به سرمايه گذاران آسيايي در سال2018 واگذار كنند. كسري بودجه دولت عربستان سعودي در سال ۲۰۱۵ به رقم بي سابقه ۳۶۷ ميليارد ريال سعودي، معادل ۹۸ميليارد دلار رسيد. مقام هاي عربستان به همين خاطر اكنون به شدت به منابع مالي جديد نياز دارند و حرف هايي كه درباره خصوصي سازي در اين كشور زده مي شود هم در همين راستاست.

خرج بي حساب و كتاب و همچنين ماجراجويي هاي شكست خورده ازجمله در يمن باعث شده تا عربستان كه لقب بزرگ ترين صادركننده نفت جهان را دارد براي نخستين بار در تاريخ خود مجبور به وضع سياست هاي رياضتي ازجمله وضع ماليات براي نخستين مرتبه و افزايش قيمت آب، برق و گاز شود.