پیامدهای همه‌پرسی کردها برای عراق و منطقه
جهان > غرب آسیا - محمدکرباسی:بحث‌ها درباره برگزاری همه‌پرسی استقلال منطقه کردستان عراق اکنون با نزدیک‌شدن به تاریخ‌اعلام شده از سوی مجهان > غرب آسیا - محمدکرباسی:
بحث‌ها درباره برگزاری همه‌پرسی استقلال منطقه کردستان عراق اکنون با نزدیک‌شدن به تاریخ‌اعلام شده از سوی مقام‌های این منطقه به اوج رسیده است.
در تازه ترين واكنش ها روز گذشته ركس تيلرسون، وزير خارجه آمريكا به صورت رسمي خواستار تعويق اين همه پرسي شد. پيش از اين هم كشورهاي مختلف مانند انگليس و همچنين همسايه هاي عراق مخالفت خود را با همه پرسي و استقلال اين منطقه در شرايط بحراني منطقه اعلام كرده بوده اند. مقام هاي منطقه كردستان عراق اما همچنان با وجود مخالفت هاي داخلي و خارجي بر برگزاري همه پرسي در سوم مهرماه پافشاري دارند.
ماجد غماس، رئيس دفتر مجلس اعلاي اسلامي عراق در تهران اعتقاد دارد كه اين اقدام عواقب و پيامدهاي بسياري براي عراق و خود منطقه كردستان خواهد داشت. او در گفت وگو با همشهري با اشاره به مذاكرات حساس مقام هاي كرد با دولت مركزي در بغداد مي گويد كه عراق در دوران پساداعش بيشتر از هر چيز به اتحاد و وحدت براي آينده اي روشن نياز دارد.
- با وجود مخالفت هاي صورت گرفته، مقام هاي منطقه كردستان عراق بار ديگر اعلام كرده اند كه بدون شك همه پرسي استقلال اين منطقه در روز سوم مهرماه برگزار مي شود. چه پيش بيني درباره سرنوشت ماجراي اين همه پرسي داريد؟
مطرح كردن مسئله همه پرسي بعد از تبليغاتي كه از طرف احزاب و شخصيت هاي سياسي كرد صورت گرفته، تبديل به يك مسئله مهم براي مردم كرد شده است. اين اقدام اما بدون توجه به حساسيت هاي دولت هاي همجوار عراق و مشكلات موجود در اين راه صورت گرفته است.
حتي درصورتي كه اين همه پرسي به نتيجه برسد و دولتي هم در اين منطقه تاسيس شود، دولت ضعيفي خواهد بود كه توانايي مواجهه با چالش هاي سياسي و ژئوپليتيك را نخواهد داشت. مردم منطقه كردستان عراق اكنون علاقه مند به تعيين سرنوشت خود در اين همه پرسي شده اند اما بدون درنظر گرفتن اين مسائل اين اقدام انتخاب مسير درستي به حساب نمي آيد.
- با تمام تحولات و مخالفت ها ازجمله از سوي آمريكا و انگليس و كشورهاي همجوار عراق به نظرتان مقام هاي كردستان سرانجام اين همه پرسي را برگزار مي كنند؟
اكنون وضعيت بسيار مبهم است كه بتوان گفت اين همه پرسي در زمان اعلام شده برگزار مي شود يا خير. بايد ديد كه در مدت زمان كوتاه باقيمانده تا زمان اعلامي براي همه پرسي چه تحولاتي صورت مي گيرد. اكنون همه چيز به مسائلي كه در اين مدت رخ مي دهد، وابسته است. همانطور كه گفتيد جامعه جهاني نسبت به برگزاري اين همه پرسي بدبين و ناراضي است. ما همچنان به وحدت عراق پايبند هستيم.
وجود كردها در مولفه هاي ملت عراق يك محور اساسي است. در چارچوب عراق واحد كردها مي توانند شرايط بهتري داشته باشند و زندگي كنند. پس از اينكه مسئله داعش در عراق تمام شود، حفظ وحدت عراق و همزيستي مهم ترين مسئله در كشور خواهد بود. در مقابل اقدام براي استقلال و جدا شدن از عراق پيامدهاي نامشخصي دارد. به ويژه آنكه اختلا ف ها ميان خود احزاب كرد بالا گرفته و مي تواند تأثير بسياري روي مسائل اين منطقه بگذارد.
- دولت و احزاب سياسي عراق در مدت باقيمانده چه تلاش هايي براي حفظ وحدت و يكپارچگي عراق خواهند داشت؟
هيأت كرد قرار است براي بحث درباره اين مسئله به بغداد سفر كنند. اين مذاكرات بسيار در رابطه با اين همه پرسي و آينده منطقه كردستان عراق تعيين كننده و حساس خواهد بود. نه فقط دولت مركزي عراق بلكه كليه احزاب و شخصيت هاي سياسي عراق مخالف همه پرسي استقلال منطقه كردستان عراق هستند.
- در مذاكراتي كه گفتيد دولت عراق چه ابزارها و اهرم هايي براي راضي كردن و توافق با كردها براي حفظ وحدت عراق و آينده بهتر اين كشور در اختيار دارد؟
در اين جلسات و مذاكرات بايد توافق هايي كه قبلا صورت گرفته احيا شود. چارچوب قانون اساسي به عنوان يك اصل در مسئله عراق جديد بايد مورد بحث قرار بگيرد. حق و حقوق منطقه كردستان عراق به عنوان بخشي از ملت عراق بايد محاسبه شود. مسئله حق برداشت نفت و تقسيم ثروت ميان استان هاي عراق هم بسيار مهم است. اين بحث ها و مذاكرات طولاني خواهد بود اما محورهايي است كه دولت عراق مي تواند در رابطه با آنها با مقام هايمنطقه كردستان عراق مذاكره كند.
- اين گمانه زني وجود دارد كه مقام هاي منطقه كردستان عراق هر چند وقت يك بار براي امتياز گرفتن از دولت مركزي مسئله استقلال را مطرح مي كنند. اين بار هم ممكن است چنين روندي مدنظرشان باشد؟
براساس حرف هاي آقاي بارزاني، او شرايط فعلي و اين دوره زماني را فرصتي مناسب براي اعلام استقلال مي داند. در تفسير و تحليل اين مسئله اما اختلاف هاي جدي وجود دارد. بسياري از شخصيت هاي سياسي عراق برخلاف آقاي بارزاني عقيده دارند كه اين اقدام عواقب نامناسبي براي عراق و منطقه كردستان عراق دارد. پيش بيني مي كنم اختلاف نظرهايي خواهد بود و اختلاف هايي درون احزاب كردستان عراق هم درباره اين مسئله به وجود خواهد آمد. احزاب سياسي عراق اما بيشترين تلاش خود را براي پايان اختلاف ها و رسيدن به نتيجه اي مناسب براي آينده عراق خواهند داشت.
