نوسازی بافت فرسوده با همکاری دولت، شهرداری و مردم
حامد فوقانی: در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ۱۵درصد مردم شهر تهران در بافت‌های فرسوده سکونت دارند؛ بافت‌هایی که از آنها به‌عنوان بمب ساعتی یاد می‌شود. ...
نوسازی بافت فرسوده با همکاری دولت، شهرداری و مردم
شورای شهر > اخبار - حامد فوقانی:در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ۱۵درصد مردم شهر تهران در بافت‌های فرسوده سکونت دارند؛ بافت‌هایی که از آنها به‌عنوان بمب ساعتی یاد می‌شود.
بخشي از اين بافت‌ها همين الان، به‌خاطر مسائل امنيتي مشكلاتي را براي شهروندان به‌وجود آورده‌اند. اين در حالي است كه دولت‌هاي گذشته از اين مقوله مهم غافل شدند و مثلا با بها دادن به پروژه‌هايي مانند مسكن مهر، از نو شدن بافت‌هاي درون شهري غلفت كردند. در اين ميان مسئولان نوسازي شهر تهران عنوان مي‌كنند كه نوسازي بافت‌هاي فرسوده امري ملي و فرابخشي است و سپردن اين امر ملي به نهادهاي محلي نمي‌تواند كمكي به حل مسئله كند. در عين حال اين سازمان اميدوار است تا دولت يازدهم نسبت به نوسازي بافت‌هاي فرسوده همكاري لازم را با مديران شهري و شهروندان داشته باشد.
عوامل مختلفي دست به‌دست هم مي‌دهند تا بسياري از شهروندان نتوانند نسبت به نوسازي ملك فرسوده خود اقدام كنند. در اين ميان رئيس كميسيون شهرسازي و معماري شوراي شهر تهران يكي از موارد را عوارض دريافتي از بافت‌هاي فرسوده عنوان مي‌كند. البته محمد سالاري اعتقاد دارد كه شهرداري به وظايف قانوني خود عمل مي‌كند و با وجود آنكه طبق قانون درصد عوارض ناشي از صدور پروانه براي بافت فرسوده اخذ نمي‌شود، شهرداري 100درصد عوارض را نمي‌گيرد. با وجود اين، وي بر اين نظر است كه با همكاري تمام نهادها بايد مجموع عوارض دريافتي از شهروندان در نوسازي بافت فرسوده به صفر برسد.
اين عضو شوراي شهر تهران دليل اين نوع تسهيل‌گري را تهديدي مي‌داند كه بافت‌هاي فرسوده به همراه دارند. به گفته سالاري، هم‌اكنون 3700هكتار بافت فرسوده در شهر پايتخت وجود دارد كه يك تهديد منطقه‌اي، ملي، حاكميتي و در واقع يك تهديد براي نظام محسوب مي‌شود. وي در عين حال معتقد است كه براي نوسازي اين بافت‌ها نياز به همكاري دولت است، چراكه شهرداري تهران به‌تنهايي نمي‌تواند اقدام كند.
پروانه سبز در راه است
رئيس كميسيون شهرسازي و معماري شهر تهران البته از صدور پروانه‌اي تحت عنوان پروانه سبز خبر مي‌دهد كه براساس آن ميزان عوارض دريافتي از متقاضيان نوسازي به صفر خواهد رسيد. سالاري همچنين گفت: «سازمان تأمين اجتماعي به ازاي هر مترمربع نوسازي بافت فرسوده مبلغ 25هزار تومان دريافت مي‌كند. به‌دنبال لغو اين كار هستيم تا دريافت تسهيلات در بافت فرسوده هدفمند شود و اولويت براي املاك با متراژ ملك پايين است.» به گفته وي، املاك بالاي 1500مترمربع جزو محرومان محسوب نمي‌شود. علاوه بر خبرهايي كه سالاري داد مي‌توان به عقد تفاهمنامه‌اي ميان كميسيون معماري و شهرسازي شورا و سازمان نظام مهندسي اشاره كرد. براساس اين تفاهمنامه قرار است ترتيبي اتخاذ شود كه مهندسان ناظر بر ساخت‌وسازهاي بافت فرسوده مبلغي نگيرند و در ازاي آن بسته‌هاي تشويقي در ساير بافت‌ها تحت عنوان برگه‌هاي نظارت به آنها داده شود تا سهميه بيشتري در ساير بافت‌ها داشته باشند.
مسئوليت مردم در نوسازي
به موجب برنامه 5ساله دوم شهرتهران، شهرداري تهران مكلف است سالانه 10درصد از بافت‌هاي فرسوده را نوسازي كند كه به گفته سالاري دولت هنوز به‌واسطه مشكلات اقتصادي ناشي از تحريم‌ها در اين زمينه كمك‌هاي لازم را انجام نداده است. مردم در اين راه بايد نسبت به مسئوليت‌هاي خود در نوسازي آگاه شوند و از قانون اين اطلاعات كافي را به‌دست بياورند. عليرضا دبير، رئيس كميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر تهران نيز بر اين نكته تأكيد دارد. وي بر اين اعتقاد است كه تا مردم وارد اين حوزه نشوند، مشكل مرتفع نخواهد شد. دبير گفت: «دخيل‌كردن ساكنان بافت‌هاي فرسوده در فرايند تصميم‌سازي، اعتماد و مشاركت عامه مردم را در فرايند نوسازي بالا مي‌برد. همچنين نقش شهرداران مناطق، نواحي و دفاتر خدمات نوسازي در اين فرايند بسيار پراهميت بوده و تدوين نسخه مديريتي نوسازي براساس نيازها و شرايط هر محله امري ضروري است.»
مشكلات مردم در نوسازي بافت‌هاي فرسوده
موارد متعددي در راه جلوگيري از نوسازي بافت‌هاي فرسوده وجود دارد. برخي دلايل به محدوديت‌هاي منابع مالي يا كمبود قوانين لازم در اين زمينه بازمي‌گردد اما عوامل زير نيز برخي ديگر از موانع نوسازي بافت‌هاي فرسوده به‌حساب مي‌آيند:
آشنا نبودن بسياري از شهروندان با مختصات منطقه و پهنه‌هاي تعيين‌شده در طرح تفصيلي
محدوديت‌هايي كه سازمان ميراث فرهنگي ايجاد مي‌كند. اين سازمان در بعضي موارد اعلام مي‌كند كه ارتفاع ساختمان‌هاي نو نبايد به حدي باشد كه مانع ديد بناهاي تاريخي شود و اين موضوع شهروندان را به‌خاطر نداشتن صرفه اقتصادي از نوسازي منصرف مي‌كند.
مشكلات تردد جرثقيل و خودروهاي حمل مصالح در كوچه‌هاي تنگ و باريك بافت‌هاي فرسوده
روند طولاني كار در دفاتر خدمات الكترونيك شهر
مراحل طولاني دريافت وام نوسازي
الزام به عقب‌نشيني در برخي پلاك‌هاي فرسوده و كاهش متراژ بنا.
