بی‌توجهی به متن اشیا موزه‌ها را به فراموش‌خانه تبدیل می‌کند

بی‌توجهی به متن اشیا موزه‌ها را به فراموش‌خانه تبدیل می‌کند

فرهنگ > Ù…یراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:بهشتی اشیای تاریخی فرهنگی را به مثابه آیینه‌هایی دانست Ú©Ù‡ حقیقتی را در خود منعکس می‌کن
فرهنگ > Ù…یراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:
بهشتی اشیای تاریخی فرهنگی را به مثابه آیینه‌هایی دانست که حقیقتی را در خود منعکس می‌کنند و تصریح کرد: در موزه‌ها باید به متن اشیا توجه داشته باشیم زیرا که اگر اشیا را از متن خارج کنیم موزه‌ها مأموریت اصلی خود را که به یاد آوردن و تذکر دادن است از دست می‌دهند و به فراموش خانه تبدیل می‌شوند.

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، سید محمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری این مطلب را در مراسم روز جهانی موزه و میراث فرهنگی مطرح ساخت.

او با اشاره به شعار امسال با عنوان "موزه Ùˆ منظر فرهنگی" هر دوی این موضوعات را در حوزه میراث فرهنگی مهم ارزیابی کرد Ùˆ گفت: یکی از دغدغه‌های اهل نظر در کیفیت مواجهه با میراث فرهنگی این است: آن چیزی Ú©Ù‡ به عنوان مظاهر فرهنگی شناخته Ù…ÛŒ‌شوند بدون نسبت با فرهنگ مد نظر قرار Ù…ÛŒ‌گیرند Ú©Ù‡ در این صورت آن چیز از حقیقت خودش خالی Ù…ÛŒ‌شود.

بهشتی گفت: اشیای تاریخی فرهنگی هر کدام به مثابه آینه‌هایی‌اند Ú©Ù‡ حقیقتی را در خود منعکس Ù…ÛŒ‌کنند Ùˆ اگر ما آن وجه آینگی اشیاء را مورد توجه قرار ندهیم انگار به یک جلد Ùˆ پوسته اکتفا کرده‌ایم.

ÙˆÛŒ همچنین اشیای تاریخی فرهنگی را به پنجره‌هایی در یک دیوار تشبیه کرد Ùˆ اظهار داشت: اگر از کسی بپرسید در این دیوار Ú†Ù‡ Ù…ÛŒ‌بینی Ùˆ بگوید پنجره Ù…ÛŒ‌بینیم یعنی او هیچ نمی‌بیند زیرا Ú©Ù‡ پنجره را گذاشته‌اند Ú©Ù‡ در پس آن چیزی را ببینید Ú©Ù‡ او از آن غافل است.

به گفته بهشتی، زمانیکه این نسبت Ùˆ وجه دلالتی Ú©Ù‡ یک Ø´ÛŒ Ù…ÛŒ‌تواند داشته باشد را مورد توجه قرار ندهیم آن وقت انگار نسبت آن را با چیزی Ú©Ù‡ در متن Ùˆ بسترش است قطع کرده‌ایم.

او در ادامه با اشاره به مضمون و واژه آب گفت: اگر به متن و نسبت آب به چیزی که منظر فرهنگی نام دارد توجه نداشته باشیم آب تنها معادل Water است، ولی اگر به متن فرهنگی توجه کنیم آب و Water هیچگاه یکی نیستند.

بهشتی افزود: در این سرزمین زمانیکه Ù…ÛŒ‌گوییم آب البته منظورمان H2o است ولی در مرتبه دیگر به علت قلت آب، آب یک چیز ارزشمند Ùˆ گوهر Ú©Ù…‌یاب Ù…ÛŒ‌شود تا جاییکه در مناطق زیادی از کشور آب معیار اندازه‌گیری زمین است. به عنوان مثال، زمانیکه از افراد Ù…ÛŒ‌پرسیم Ú†Ù‡ اندازه زمین دارید Ù…ÛŒ‌گویند دو فنجان آب زمین دارم.

ÙˆÛŒ در ادامه با طرح این پرسش Ú©Ù‡ آیا در زبان انگلیسی هم آب یک همچین دلالتی دارد یا نه؟ در پاسخ گفت: در زبان انگلیسی آب چنین مفهومی ندارد زیرا Ú©Ù‡ متن فرهنگی انگلیسی‌ها Ùˆ ایرانی‌ها متفاوت است.

بهشتی افزود: به دلیل وجود همین قلت است Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ‌بینیم مناسبات پیچیده مدیریتی Ùˆ حقوقی در قضیه آب در سرزمینمان جای Ù…ÛŒ‌گیرد به نحوی Ú©Ù‡ ما در فرهنگمان شخصی با عنوان میرآب داریم.

رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی Ùˆ گردشگری با اشاره به نمادهایی از آب نظیر تشنگی سید‌الشهدا، مهریه حضرت زهرا (س)ØŒ آناهیتا، حیات، نور معرفت Ùˆ ... در فرهنگ ایرانی تصریح کرد: زمانیکه از آب سخن Ù…ÛŒ‌گوییم باید متوجه باشیم Ú©Ù‡ این آب به Ú†Ù‡ متنی مربوط است Ùˆ اگر این آب را در نسبت به متن‌اش نبینیم در حقیقت آب را ندیده‌ایم.

او با بیان اینکه هر Ø´ÛŒ نیز این وضعیت را دارد، گفت: در موزه‌ها باید به این متن توجه داشته باشیم زیرا Ú©Ù‡ اگر اشیا را از متن خارج کنیم موزه‌ها مأموریت اصلی خود را Ú©Ù‡ به یاد‌آوردن Ùˆ تذکر دادن است از دست Ù…ÛŒ‌دهد Ùˆ تبدیل به فراموشخانه Ù…ÛŒ‌شوند Ùˆ در این صورت توقع تذکر فرهنگی از موزه‌ها نخواهیم.