Ùردوسی مرزهای Ùرهنگی ایران را مشخص کرد
Ùرهنگ > میراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:Ùردوسی همانند آرش Ú©Ù‡ به Ø´Ú©Ù„ سمبلیک جانش را در چله کمان گذاشت Ùˆ مرزهای ایران را نمایانÙرهنگ > میراث Ùˆ تمدن - همشهری آنلاین:
Ùردوسی همانند آرش Ú©Ù‡ به Ø´Ú©Ù„ سمبلیک جانش را در چله کمان گذاشت Ùˆ مرزهای ایران را نمایان ساخت، مرزهای Ùرهنگی ایران را مشخص کرد اما تیری Ú©Ù‡ از چله Ùردوسی رها شده هنوز Ùرو ننشسته Ùˆ همچنان در پرواز است.
سید Ù…Øمد بهشتی رییس پژوهشگاه میراث Ùرهنگی Ùˆ گردشگری، این مطلب را در نشست بزرگداشت Ùردوسی Ú©Ù‡ به همت پژوهشکده زبانشناسی، کتیبهها Ùˆ متون Ùˆ مردمشناسی در Ù…ØÙ„ پژوهشگاه برگزار شد Ù…Ø·Ø±Ø Ø³Ø§Ø®Øª.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث Ùرهنگی Ùˆ گردشگری، وي با اشاره به اینکه بسیاری معتقدند Ùردوسی با نگارش شاهنامه برای زبان Ùارسی کار بسیار بزرگی انجام داده است، اÙزود: همانگونه Ú©Ù‡ خودش میگوید بسی رنج بردم در این سال سی عجم زنده کردم به این پارسی ...
بهشتی دادن این نسبت به Ùردوسی را در مقایسه با کار بزرگی Ú©Ù‡ او انجام داده است بسیار Ú©ÙˆÚ†Ú© شمرد Ùˆ اÙزود: برخی به دلیل بالا دانستن مقام زبان این نسبت را برای Ùردوسی قائل میشوند زیرا Ú©Ù‡ اگر دقت کنید میبینید زمانیکه از برخی سوال میشود Ùرهنگ چیست در پاسخ زبان، آیین، سنت، باور Ùˆ... را Ùرهنگ میدانند، در صورتیکه اینها تمامی مظاهر Ùرهنگ هستند Ùˆ Ùرهنگ در اینها به ظهور درمیآید.
بهشتی زبان را Ùراخترین مظهر Ùرهنگ دانست Ùˆ اظهار داشت: در بین تمامی مظاهر Ùرهنگی زبان مظهریت Ùˆ قوت بیشتری دارد اما باز هم عین Ùرهنگ نیست Ùˆ Ùرهنگ چیزی بزرگتر از آن است.
ÙˆÛŒ Ú¯Ùت: اگر زبان عین Ùرهنگ بود قطعا نیاز نداشتیم Ú©Ù‡ در هر عصر شاعران تازهای به ظهور برسند زیرا Ú©Ù‡ معانی Ùرهنگ زیادی وجود دارند Ú©Ù‡ هنوز Ú¯Ùته نشدهاند Ùˆ باید شاعران دیگری آنها را بازگو کنند.
بهشتی با Ø·Ø±Ø Ø§ÛŒÙ† پرسش Ú©Ù‡ آیا مأموریت Ùردوسی معطو٠به زبان Ùارسی بوده یا آنچه Ú©Ù‡ زبان به آن مظهریت دارد؟ Ú¯Ùت: آن چیزی Ú©Ù‡ در Ùرهنگ عامه وجود دارد Ù…Øصول کار Ùرهیختگان Ùˆ Ùرزانگان نیست بلکه Ù…Øصول کار Ùرهیختگی Ùˆ Ùرزانگی است.
رئیس پژوهشگاه میراث Ùرهنگی با اشاره به این نکته Ú©Ù‡ آنچه در Ùرهنگ عامه وجود دارد Øامل دانایی Ùˆ Ù…Øصول Ùرزانگی است، اظهار داشت: ازاین رو است Ú©Ù‡ میتوانیم بگوییم Ùردوسی یک Ùرزانه است Ùˆ شاهنامه کار او است.
وي در ادامه Ú¯Ùت: اگر اینطور به قضیه نگاه کنیم به یک باور عامیانه میرسیم Ú©Ù‡ مرØوم انجوی شیرازی در کتاب خود Ú©Ù‡ در آن به بررسی Ùولکلور ایران پرداخته، اشاره کرده است Ùˆ در جایی Ù…ÛŒ نویسد: "شبی Ùردوسی Øضرت علی(ع) را در خواب دید Ú©Ù‡ به او Ùرمودند: بلند شو Ú©Ù‡ مأموریت داری Ùرهنگ ایرانی را اØیا Ú©Ù†ÛŒ."
بهشتی این داستان را یک باور عامیانه دانست Ùˆ اÙزود: این مصداق نشان میدهد نقشی Ú©Ù‡ Ùردوسی ایÙا میکند بسیار بزرگتر از اØیا زبان Ùارسی است، البته Ú©Ù‡ "چون صد آمد نود در پیش ماست".
رئیس پژوهشگاه میراث میراث Ùرهنگی Ùˆ گردشگری، Ùرهنگ را وجهی از دستاوردهای بشری دانست Ú©Ù‡ در زمان Øبس نمیشود Ùˆ تداوم مییابد Ùˆ ØªØµØ±ÛŒØ Ú©Ø±Ø¯: Ùرهنگ جوهرهای است Ú©Ù‡ ما نسل به نسل آن را از گذشتگان گرÙتهایم Ùˆ به آیندگان منتقل میکنیم.
به Ú¯Ùته بهشتی: این Ùرهنگ در روزگاری Ú©Ù‡ سپری میکند اØوالات مختلÙÛŒ دارد مانند یک درختی Ú©Ù‡ زمانی پر نشاط Ùˆ زاینده است Ùˆ زمانی هم سبز Ùˆ زنده است ولی بار زیادی نمیدهد Ùˆ گاهی هم Ø¢Ùت زده Ùˆ در نهایت برخی مواقع خشک میشود.
او اÙزود: اواخر دوره ساسانی Ùˆ قرون اولیه اسلامی یکی از دورههایی است Ú©Ù‡ شاهد آن بودیم.
بهشتی با اشاره به این نکته Ú©Ù‡ Ùرهنگ ایرانی این Ùراز Ùˆ نشیبها را Ø·ÛŒ کرده Ùˆ دچار بدØالی، اÙسردگی Ùˆ پژمردگی شده است اظهار داشت: در همین زمان اÙرادی عزم کردند Ú©Ù‡ مردم این سرزمین کمر راست کنند Ùˆ به یاد بیاورند Ú©Ù‡ کیستند Ùˆ سرزمینشان کجاست Ùˆ نهضتی در این جهت به راه اÙتاد Ùˆ Øکیم طوسی یکی از اعضای آن بود Ú©Ù‡ توانست بیشتر از بقیه با جامعه ایران ارتباط برقرار کند.
بهشتی با اشاره به این نکته Ú©Ù‡ این اÙراد Ú©Ù…Ú© کردند Ú©Ù‡ Ùرهنگ ایران دوباره زاینده شود، اÙزود: بعد از نگارش شاهنامه در قرن پنجم شاهد آن بودیم Ú©Ù‡ آدمهای بزرگی اتÙاقهای بزرگی را رقم زدند به Ù†ØÙˆÛŒ Ú©Ù‡ در این دوران یک رنسانس در تاریخ تمدن اسلامی Ø´Ú©Ù„ میگیرد، به Ù†ØÙˆÛŒ Ú©Ù‡ وقتی ایرانیان کمر راست میکنند Ùˆ در جایگاه خودشان استقرار پیدا میکنند Øالشان خوب میشود Ùˆ میبینیم Ú©Ù‡ نقشهای بزرگی را در تمدن اسلامی ایÙا میکنند.
بهشتی با بیان اینکه Ùردوسی همان کاری را کرد Ú©Ù‡ آرش در اساطیر ما انجام داد Ú¯Ùت: آرش به Ø´Ú©Ù„ سمبلیک جانش را در چله کمان گذاشت Ùˆ مرزهای ایران را مشخص کرد Ùˆ Ùردوسی با قرار دادن جانش در چله کمان مرزهای Ùرهنگی ایران را مشخص کرد.
وي اÙزود: اگر تیر آرش بعد از Ù‡Ùت شبانه روز بر درخت گردو نشست، تیر Ùردوسی هنوز برجایی ننشسته، در پرواز است Ùˆ راهش را ادامه میدهد.
- شاهنامه سند ملی Ùرهنگ ایرانی
مژگان اسماعیلی رییس پژوهشکده زبانشناسی، متون Ùˆ کتیبهها نیز در سخنانی به بیان گوشهای از ویژگیهای Øکیم ابوالقاسم Ùردوسی Ùˆ اثر ماندگارش شاهنامه پرداخت Ùˆ Ú¯Ùت: Ùردوسی سند ملی Ùرهنگ ایرانی را به صورت منظوم درآورده است.
او خرد، هویت ملی، اخلاقمداری، آزادگی Ùˆ ... را از عناصر شاهنامه عنوان کرد Ùˆ اÙزود: در سالهایی Ú©Ù‡ ایرانیها موالی خوانده میشدند Ùˆ در خدمت اعراب بودند، Ùردوسی به گونهای Ùرهنگ غنی ایرانی را در شاهنامه Ù…Ø·Ø±Ø Ù…ÛŒÚ©Ù†Ø¯ Ú©Ù‡ نشان میدهد Ùر الهی Øاکم بر این نژاد است.
اسماعیلی اÙزود: آنچه ما از دانشنامه Ùردوسی دریاÙت میکنیم غرور ملی است Ú©Ù‡ شراÙت انسانی ایرانیان را Ú©Ù‡ همواره یگانهپرست بودهاند Ùˆ به اخلاق، عدالت اجتماعی Ùˆ آزادگی توجه داشتهاند نشان میدهد.
- Ùردوسی Ùˆ دین زرتشت
Ù…Øمد روشن استاد برجسته Ùˆ پیشکسوت دانشگاه تهران نیز سخنانی بر پایه پژوهش خانم دکتر غضنÙری استاد دانشکده علوم انسانی Ú©Ù‡ در کتابی با عنوان "Ùردوسی Ùˆ دین زرتشت" به چاپ رسیده ایراد کرد.
او Ú¯Ùت: نویسنده در بخش اول کتاب خود آورده است، Ùردوسی هیچگاه اثر خویش را شاهنامه نخواند بلکه از آن با اسامینامه، نامه باستان، نامه شهریار، نامورنامه Ùˆ ... یاد کرده است.
این استاد دانشگاه Ú¯Ùت: در بخش دوم این کتاب نیز آمده است تمامی پادشاهان ایران در شاهنامه خداباور هستند.
به Ú¯Ùته روشن، غضنÙری در بخش سوم کتاب "Ùردوسی Ùˆ دین زرتشت" به جستجوی باورهای زرتشتی نظیر اهریمن، نیاز، آز، Ùر، خرد Ùˆ دانش، پندار نیک، کردار نیک، Ú¯Ùتار نیک Ùˆ ... در شاهنامه میپردازند Ùˆ مینویسد باورهای زرتشتی همانند آن چیزی است Ú©Ù‡ در ادبیات دوران ساسانی آمده است.