خبرگزاری فارس ـ بهنام دارابی (دبیر شورای برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه مذاهب): آنچه فرهنگ و علوم اسلامی خوانده می‌شود عرصه­‌ای وسیع و

خبرگزاری فارس ـ بهنام دارابی (دبیر شورای برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه مذاهب): آنچه فرهنگ و علوم اسلامی خوانده می‌شود عرصه­‌ای وسیع و میراثی پربها را شکل داده است عرصه‌ای که در زندگی بیش از یک میلیارد مسلمان و میلیون‌ها نفری که با مسلمانان تعامل داشته‌اند و در بستر تاریخ چهارده قرن ادامه دارد.

در یک تقسیم‌بندی، علوم اسلامی به سه بخش تقسیم می‌شود: بخش نخست مربوط به عقاید دینی است که عمدتاً دربردارنده مسائل مربوط به هستی و امور فرا مادی است و دو علم فلسفه و کلام متکفل این بخش از علوم اسلامی­‌اند.

بخش دوم بیانگر احکام و دستورات عملی و هنجارهای رفتاری است که دانش فقه متکفل آن است و بخش سوم نیز در دانش عرفان نظری و اخلاق جلوه‌­گر شده است که هر یک از این علوم روش علمی خاص خود را نیز دارا است.

دانشگاه مذاهب اسلامی که با رهنمون و مأموریت محوله از سوی مقام معظم رهبری با هدف «گسترش تقریب­‌گرایی و رفع تخاصم­‌های میان مسلمانان» تأسیس شد در طی نزدیک به دو دهه فعالیت خود کوشیده است با توجه به علوم اسلامی و استفاده از ظرفیت­‌های وحدت‌آفرین این آموزه‌ها، این علوم را به صورت تطبیقی بین مذاهب اسلامی مورد توجه قرار دهد.

شناخت عرفان اسلامی نیز از چند نظر در زمینه تحقق هدف همبستگی بین مسلمانان دارای اهمیت است. عرفان اسلامی جریانی عمیق و ریشه­ دار در تاریخ اسلام است و بخش عظیمی از میراث و فرهنگ مشترک مسلمانان را تشکیل می­‌دهد و میراث معنوی عظیمی را از اشعار فارسی تا کتیبه­‌ها و نحوه معماری مساجد اسلامی پدید آورده است و در زندگی و باور مسلمانان ریشه­‌هایی عمیق دارد.

شناخت این میراث عظیم مشترک فی‌نفسه موجب نزدیکی کشورهای مسلمان به یکدیگر است. از تاشکند و سمرقند و بخارا تا آندلس و مغرب اسلامی کرانه بی‌نظیری از این میراث مشترک را به نمایش می­‌گذارد.

دوم آنکه عارف می­‌کوشد واصل به حقیقت شود و در این راه بیش از قیل‌وقال، با روشی برآمده از تزکیه و تربیت نفس این هدف را می‌جوید و می‌پوید و طبیعتاً بین عارفان و واصلان به حقیقت اختلافی نخواهد بود.

آشنایی با احوال عارفان و نوع جهان‌بینی و انسان‌شناسی ایشان در جهان تشنه معنویت امروز که مملو از خشونت دینی و تکفیر گرایی است در راستای معرفی چهره‌ای همه‌جانبه از اسلام و ایجاد همبستگی بین مذاهب بسیار مؤثر خواهد بود.

آموزه­‌های عرفانی از مباحث کلی عرفان نظری، مباحث وجودشناسی، مباحث انسان‌شناسی و ولایت و حتی نگاه عارف به کیفر و مجازات و طبیعت، ظرفیت عظیمی در جهت صلح بین‌­الملل و حقوق بشر دارا است.

بیان این آموزه‌­ها به زبان علمی روز و در محیطی آکادمیک می­‌تواند نظر مجامع بین‌المللی را به این بخش از میراث مسلمانان جلب کند. در عرصه عمل نیز تجربه معاصر مسلمانان نشان داده است آنجا که میراث عمیق عرفانی قوت داشته است جریان خشن و افراط‌گرایی و تکفیر­گرایی راه نفوذی نیافته است و عرفان اسلامی و طریقه­‌های عارفانه در طی سالیان و در کشورهای اسلامی به عنوان رقیبی قدر در مقابل این جریانات ظاهر شده است.

دانشگاه مذاهب اسلامی هرچند پیش‌ از این در قالب واحدهای درسی و در کنار فلسفه اسلامی به عرفان اسلامی نیز می‌پرداخت و در مقطع کارشناسی رشته فلسفه و عرفان اسلامی را پایه‌گذاری کرده بود اما جای خالی مطالعات در زمینه عرفان اسلامی همچنان خالی بود.

لذا پس از طی مراحل علمی و روند قانونی، موفق به اخذ مجوز رشته عرفان اسلامی در مقطع کارشناسی ارشد از دفتر گسترش آموزش عالی وزارت محترم علوم، تحقیقات و فن­آوری گردید. امید که با جذب جوانان نخبه در این رشته بتواند با سرعت بیشتری در راستای اهداف عالی خود قدم بردارد.

انتهای پیام/ک