بحران تنوع نژادی به دنیای ادبیات رسید

بحران تنوع نژادی به دنیای ادبیات رسید

فرهنگ > ادبیات - با رونمایی از ۱۳ کتاب حاضر در فهرست اولیه نامزدهای جایزه ادبی من بوکر ۲۰۱۶، بحث لزوم رعایت تنوع نژادی بارد
فرهنگ > ادبیات - با رونمایی از ۱۳ کتاب حاضر در فهرست اولیه نامزدهای جایزه ادبی من بوکر ۲۰۱۶، بحث لزوم رعایت تنوع نژادی باردیگر اوج گرفت و مخاطبان را به یاد جنجالی مشابه در بخش نامزدهای ۴ رشته بازیگری مراسم اسکار ۲سال‌اخیر انداخت.

به گزارش همشهري، پس از آنكه سال گذشته 4نويسنده رنگين‌پوست به فهرست 4نامزد نهايي جايزه معتبر من بوكر راه يافتند و جايزه سرانجام به مارلون جيمز سياهپوست رسيد، انتظار مي‌رفت امسال هم نويسندگان با نژادهاي مختلف جايي در فهرست اوليه داشته باشند اما از 13نويسنده حاضر در فهرست اوليه، فقط 3نفر جزو اقليت‌ها هستند كه عبارتند از: مادلين تين نويسنده كانادايي آسيايي‌تبار، پل بيتي نويسنده آمريكايي آفريقايي‌تبار و البته اوتسا مشفق نويسنده آمريكايي ايراني‌تبار.

نكته جالب اينكه هر سه نويسنده اهل آمريكاي شمالي هستند و فقط يكي از آنها رنگين‌پوست است. يك تجزيه و تحليل بسيار كوتاه نشان مي‌دهد سال 2015در تاريخ جايزه من بوكر صرفا يك استثنا بوده و از 1969تا امروز، تنها 8نويسنده از اقليت‌هاي نژادي توانسته‌اند اين جايزه معتبر ادبي را با خود به خانه ببرند. در اين ميان، صرفا 2برنده رنگين‌پوست بوده‌اند و تا ديدن اين جايزه در دستان يك نويسنده زن رنگين‌پوست، راهي دراز پيش‌روست.

شايد دانستن اين نكته كه از 1969تا 2012حدود 99درصد داوران من بوكر سفيدپوست بوده‌اند، چشم‌انداز آينده را اندكي روشن‌تر كند. اين جايزه معتبر ادبي براي برندگان خود فروش بيشتر، تشخص و زمينه فعاليت بهتر به ارمغان مي‌آورد. وقتي هر سال تقريبا سه‌چهارم فهرست نامزدهاي اوليه را نويسندگان سفيدپوست تشكيل مي‌دهند، طبيعي است جايي براي شناساندن نويسندگان رنگين‌پوست باقي نمي‌ماند و سلطه سفيدها بر دنياي ادبيات همچنان ادامه مي‌يابد.

وقتي اعضاي راي‌دهنده آكادمي اسكار در 2سال اخير هر 20نامزد نهايي رشته‌هاي بازيگري زنان و مردان را از ميان سفيدپوستان انتخاب كردند، تصور مي‌شد اين تبعيض‌نژادي آشكار صرفا در حوزه فيلم و سينما وجود دارد اما گشتي كوتاه در ديگر حوزه‌هاي هنر مثل ادبيات و تئاتر هم نشان مي‌دهد هنرمندان رنگين‌پوست براي كسب جايگاه شايسته خود بايد علاوه بر سليقه بازار و ناشران، با تصميم‌گيرندگان جوايز ادبي هم رقابت كنند. جايزه ادبي من بوكر از آغاز پيدايش محل رقابت نويسندگان كشورهاي مشترك‌المنافع، ايرلند و زيمبابوه بود و از 2013دامنه آن به تمام رمان‌ها به زبان انگليسي گسترده شد.